Franciszek Przybyszewski (1846-1922), syn uczestnika powstania listopadowego, doktor medycyny, osiadł w Inowrocławiu w 1875 roku. Organizator i później wielokrotny prezes (1886-89; 1891-93; 1897-1901) pierwszego Towarzystwa Śpiewu w Inowrocławiu. W pewnym okresie był też sekretarzem Towarzystwa Śpiewu Harmonia w Szymborzu. Członek zarządu Związku Kół Śpiewaczych na Wielkie Księstwo Poznańskie, lekarz w Uzdrowisku Inowrocław, wybitny działacz polski z okresu zaboru pruskiego i wyzwolenia Inowrocławia.

por. Mirosława Cieśnik - Zespoły chóralne działające w Inowrocławiu od połowy XIX wieku do współczesności (zarys) w ZN 14 AM Bydgoszcz 2000

Przybyszewski Franciszek  (1846-1922), lekarz, działacz społeczny.

Urodzony 13 X 1846 r. w Sławęcinie w ówczesnym powiecie strzeleńskim w rodzinie ziemiańskiej Józefa (h. Grzymała) i Teofilii z domu Pawłowicz. Ojciec, uczestnik powstania listopadowego, w obawie przed represjami carskimi opuścił swój majątek Górzec k. Płocka

i osiedlił się na Kujawach. Przybyszewski uczył się w gimnazjum w Trzemesznie, Inowrocławiu, Gnieźnie oraz Śremie, gdzie w 1870 r. zdał maturę, po czym rozpoczął studia medyczne – najpierw w Greifwaldzie (Gryfii), a następnie w Berlinie i ponownie w Greifwaldzie. W 1875 r. uzyskał dyplom dra medycyny. Jako młody lekarz zamieszkał początkowo w Rogoźnie , a od około 1882 r. w Pile. Potrafił zaktywizować niezbyt liczne tamtejsze środowisko Polaków, organizując ruch śpiewaczy i Towarzystwo Przemysłowe. Szykanowany przez władze niemieckie przeniósł się w 1885 r. do Inowrocławia i zamieszkał przy ul. Fryderykowskiej (obecnie Królowej Jadwigi 34) . Miał prywatną praktykę lekarską , pracował też w uzdrowisku. Szybko włączył się w nurt życia kulturalnego. Mając zamiłowania muzyczne doprowadził wraz z Piotrem i Emilem Wituskimi oraz Walerym Herbstem do założenia Polskiego Towarzystwa Śpiewu (3 V 1886 r.), które prowadziło ożywioną działalność kulturalną na całych Kujawach, organizując sztuki teatralne, deklamacje, a przede wszystkim koncerty, niekiedy z udziałem znanych wykonawców. Wysoki poziom reprezentował chór towarzystwa kierowany przez Piotra Surzyńskiego.

W 1889 r. Przybyszewski współorganizował II Zjazd Śpiewaków Polskich pod Zaborem Pruskim. Pozostawał przez 25 lat głównym motorem wszelkich poczynań towarzystwa, pełniąc funkcję prezesa w latach 1886-1889, 1891-1893, 1897-1901 i wielokrotnie funkcję wiceprezesa. W 1910 r. Polskie Towarzystwo Śpiewu zmieniło nazwę na Towarzystwo Śpiewu „Moniuszko”, które w roku następnym nadało Przybyszewskiemu honorowe członkostwo. W 1903 r. Przybyszewski założył kółko śpiewacze „Harmonia” w Szymborzu, dzięki niemu powstały też koła śpiewacze w Gniewkowie i Pakości. Pozostając do końca życia wiernym swej pasji muzycznej był ponadto od 1891 r. członkiem Wydziału Lekarskiego PTPN, wchodził w skład rad nadzorczych „Dziennika Kujawskiego” i Banku Ludowego, w 1897 r. został też członkiem zarządu inowrocławskiego gniazda  Towarzystwa gimnastycznego „Sokół”. Podczas powstania wielkopolskiego, pomimo podeszłego wieku, niósł pomoc medyczną uczestnikom walk.

Był dwukrotnie żonaty. W małżeństwie (od 1885) z Wiktorią Fischbach (zm.1896) miał córki: Marię zamężną Krause (ur.1886), nauczycielkę muzyki, Lucynę Bronisławę zamężną Jarzębowską (ur.1887) oraz Janinę Przybyszewską-Hoppe (1890-1986), nauczycielkę języków obcych i muzyki. W 1900 r. poślubił Zofię, również z Fischbachów (siostra pierwszej żony) z która miał synów: Tadeusza Stanisława i Bolesława (1900-1961) oraz córki: Zofię Michalinę (1901-1908) i Irenę Józefę (1905-1908).

Zmarł 1 VIII 1922 r. w Inowrocławiu, pochowany został na cmentarzu parafii Zwiastowania NMP.

(IEdmund Kozłowski i Edmund Mikołajczak, Przybyszewski Franciszek [hasło] w : Inowrocławski Słownik Biograficzny – pod red. Edmunda Mikołajczaka  -  Zeszyt Czwarty,

Inowrocław 2000  str.103 

• Towarzystwo Śpiewu "Moniuszko"
  organizator i wiloletni prezes Polskiego Towarzystwa Śpiewu (póź. "Moniuszko")
  Szczegóły
• Towarzystwo Śpiewu "Moniuszko" organizator i wiloletni prezes Polskiego Towarzystwa Śpiewu (póź. "Moniuszko") Szczegóły